Sözleşmelerin Döviz Cinsinden veya Dövize Endeksli Olarak Kararlaştırılması Yasaklandı

Sözleşmeler’de Türk Lirası dönemi başlıyor…

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair 85 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı 13 Eylül 2018 tarihinde  Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Henüz ayrıntıları belli olmamakla birlikte Karar yayımı itibariyle yürürlüğe girdi.

İlgili Karar’ın 4. Maddesinin g bendine ekleme yapılmıştır. Buna göre,  Türkiye’ de yerleşik kişilerin Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak  kararlaştırmaları engellenmiştir.

Dolayısıyla, Karar’ın yayım tarihi olan 13.09.2018 tarihi itibariyle, Türkiye’de yerleşik kişilerin, kendi aralarında düzenledikleri bazı sözleşmelerde, sözleşme bedelinin Türk Lirası olarak belirlenmesi zorunlu kılınmıştır.

Türkiye’de yerleşik kişilerden kast edilen, yurt dışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye'de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek ve tüzel kişilerdir.

Diğer taraftan 13.09.2018 tarihinden itibaren otuz gün içinde, daha önceden akdedilmiş, yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, (Bakanlıkça belirlenen haller dışında) Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenecektir.

Yapılan düzenleme, her türlü menkul mal ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş ve hizmet sözleşmelerini kapsamaktadır.

Menkul kıymetler hukuki anlamda, taşınabilir niteliğe sahip, ekonomik kıymet ifade eden ve paraya çevrilmesi ya da parayla ifade edilmesi mümkün olan eşyayı ifade etmektedir. Örneğin; ticari mallar, hammaddeler, taşıt araçları, demirbaş gibi mallar ile her türlü kıymetli evrak ile çek, senet ve hisse senedi gibi her türlü taşınır mallar "menkul mal" kapsamına girmektedir.

Karar öncesi akdedilmiş sözleşmelerin otuz gün İçinde hangi döviz kuru üzerinden Türk Lirasına dönüştürüleceği ise belirtilmemiştir.

Yukarıda bahsedildiği üzere, Karar’ın 4. maddesinin g bendi uyarınca, düzenlemenin yürürlüğe girdiği 13.09.2018 tarihinden itibaren 30 gün içinde, daha önce daha önce akdedilmiş  olan yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış olan bedellerin Türk Lirası olarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir.

Ancak Karar’da, döviz cinsinden yapılmış sözleşmelerin hangi döviz kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrileceği hususu belirtilmemiştir. Bu belirsizlik taraflar arasında hukuki ihtilaflara neden olabilecektir.

Karar’da belirlenen kurallara uyulmaması halinde uygulanacak cezai yaptırımlar konusunda da açıklama yer almamaktadır. 

Dolayısıyla, yayınlanmış olan işbu Karar birçok yönü ile açıklama gerektirmektedir. Bu kapsamda konuya ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca Tebliğ yayımlanması beklenmektedir.