7226 Sayılı Kanun İle Değiştirilen Çek Kanunu Ve Karşılıksız Çek İle İlgili Düzenlemelerin Değerlendirilmesi

Bilindiği üzere ülkemizde özellikle son iki yıldır yaşanan ekonomik dalgalanma birçok ticari faaliyeti olumsuz yönde etkilemiştir. Pek çok şirket gerek Finansal Yeniden Yapılandırma gerekse de Konkordato gibi müesseselere başvurmak zorunda kalmıştır. Ticari faaliyetlerine devam edemeyen şirketlerin çek düzenlemeye yetkili kişileri,  düzenledikleri çeklerle ilgili karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verdikleri için adli para cezası, adli para cezalarının da ödenememesi halinde hapis cezası ile karşı karşıya kalmıştır.

25.03.2020 itibariyle kabul edilen 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 49. maddesi ile Çek Kanunu ile ilgili aşağıda belirtilen önemli değişiklikler geçici madde ile eklenmiştir:

1.         24.03.2020 Tarihine Kadar İşlenen Karşılıksız Çek Suçu Sebebiyle Mahkûm Olan Sanıkların Cezalarının İnfazı Durdurulmuştur.

24 Mart 2020'ye kadar “karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme” suçundan mahkûm olanların cezalarının infazı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 26.03.2020 itibari ile durdurulmuştur.

2.         Hükümlü Tahliye Edildikten Sonra Karşılıksız Çek Bedelini Yasada Öngörülen Süre İçerisinde Ödemek Zorundadır.

-           Hükümlü, tahliye tarihinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödeyecektir.

-           Kalan kısım olan % 90’lık meblağın, üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla 15 eşit taksitle ödemesi durumunda mahkeme tarafından, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilecektir.

-           Hükümlü, taksitlerden birini süresi içinde “ilk defa” ödemediği takdirde, ödemediği bu taksit sürenin sonuna bir taksit olarak eklenecektir. Yani, hükümlüye bir defaya mahsus olmak üzere taksitini aksatma imkanı getirilmiştir.

3.         Hükümlü Tarafından Ödeme Yapılmadığı Takdirde İnfazın Devamına Karar Verilecektir.

-           İnfazın durdurulduğu itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda biri ödenmediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkeme tarafından hükmün infazının devamına karar verilecektir.

-           Kalan taksitlerden birinin daha ödenmemesi halinde, alacaklının şikayeti üzerine mahkeme tarafından hükmün infazının devamına karar verilecektir.

-           Verilecek kararlarda, hükmü veren icra ceza mahkemesi yetkili olacaktır. Mahkemece verilecek tüm kararlar alacaklıya tebliğ edilecektir. Verilecek kararlara karşı itiraz kanun yoluna gidilebilecektir. En önemlisi, ilgili Kanun düzenlemesi, her bir “çekle ilgili karşılıksızdır işlemine sebebiyet verme” suçu için ancak bir kez uygulanabilecektir.

4.         İnfazın Durdurulmasıyla Beraber Ceza Zamanaşımı İşlemeyecek; Hükümlü Hakkında “Yurt Dışına Çıkış Yasağı” Kararı Verilebilecektir.

-           Hükmün infazının durdurulması halinde ceza zamanaşımı işlemeyecektir.

-           İnfazı durdurulan kişi hakkında mahkeme tarafından Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre adli kontrol tedbirine karar verilebilecektir. Yani, infazı durdurulan kişi hakkında CMK Madde 109/a bendinde yer alan “Yurt Dışına Çıkış Yasağı” kararı verilebilecektir.

Saygılarımızla.

Av. Demet Cengiz Uslu